Ai về nhắn với nậu nguồn,
Mít non gởi xuống cá chuồn gởi lên.

Chữ nậu ở đây có nghĩa là người cầm đầu một nhóm người (hay còn gọi là đầu nậu) còn nguồn là trên rừng trên núi do đó nậu nguồn là từ để chỉ kẻ cầm đầu bọn lâm tặc khai thác gỗ lậu trên rừng để làm giàu, tàn phá môi sinh và môi trường sống của biết bao loài cầm thú dẫn đến một số động vật đang trên đà tuyệt chủng.

Hai câu ca dao nói trên có nghĩa mít non là đặc sản trên rừng và cá chuồn là đặc sản dưới biển ở Quảng Nam quê tôi. Lâm tặc trên rừng thì gởi mít non xuống còn hải tặc dưới biển thì gởi cá chuồn lên để làm món gỏi cá chuồn, cả lâm tặc lẫn hải tặc hợp tác làm ăn theo mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Cá chuồn là loại cá duy nhất trên biển biết bay và có rất nhiều ở vùng biển Quảng Nam quê tôi, cá chuồn đem nấu canh với mít non hoặc làm gỏi thì tôi cam đoan là những đệ tử lưu linh sẽ quên mất đường về (đọc đến đây chắc đêm nay ông bạn Bắc Kỳ 9 nút của tôi ở bên Áo Quốc nằm ngủ mơ thấy nhậu gỏi mít non với cá chuồn).

Cây mít là loại cây ăn trái rất quý ở quê tôi, mít non thì nấu canh hay trộn gỏi với cá chuồn hoặc làm gỏi tôm thịt đậu phụng, mít chín dùng để ăn, xơ mít chín đem kho với cá nục còn vỏ trái mít đem phơi khô dùng để bắt tụi con nít hay phá phách hoặc làm biếng học quì lên đó, lúc còn nhỏ tôi thường hay bị thầy giáo bắt quỳ lên vỏ trái mít bây giờ nhớ lại còn thấy …. lạnh lùng.

Cá nục cũng là một loại cá có rất nhiều ở vùng biển quê tôi, cá nục có thể chế biến thành nhiều món ngon chẳng hạn như cá nục cuốn bánh tráng với rau muống là một món ăn rất nổi tiếng của Đà Nẵng quê tôi hoặc cá nục kho, theo chỗ tôi biết thì cá nục có nhiều cách kho chẳng hạn như cá nục kho cà chua, kho chuối, kho dưa, kho thơm, kho sả, kho tiêu, kho cocacola, kho Heineken…. và độc đáo nhất là cá nục kho xơ mít.

Tôi không biết ở những vùng miền khác người ta có kho cá nục với xơ mít hay không nhưng tôi dám quả quyết món cá nục kho xơ mít của chị Trí, bà chị ruột của tôi là vô cùng độc đáo, trên cả tuyệt vời, best of the best.

Ở Úc đây tôi là chuyên gia ăn cá, có thể nói một tuần có 7 ngày thì tôi ăn cá hết 5 ngày rồi, đi làm tôi mang cơm theo khi thì cá kho tộ, khi thì cá chiên khi thì cá hấp có lúc canh chua cá, tôi ăn cá nhiều đến nỗi mấy thằng tây làm cùng chỗ đặt cho tôi biệt hiệu là “fisherman” là đủ biết tôi ăn cá nhiều như thế nào rồi nhưng thật là lạ lùng, tuy ăn đủ loại cá như vậy và tuy cá ở Úc rất ngon nhưng không làm sao ngon giống như món cá nục kho xơ mít mà chị Trí tôi làm ngày tôi còn nhỏ.

Lần đầu tiên tôi về Việt Nam năm 2010 sau 32 năm tha hương (vì lúc đi tôi thề sẽ không bao giờ trở lại Việt Nam một nơi ít người nhưng nhiều ma), chị Trí có hỏi tôi “Em thích ăn gì để chị nấu” thì tôi trả lời: “Chị kho cho tui một nồi cá bống hay cá nục giống như ngày xưa chị làm cho tui ăn vậy”.
Chị Trí kho cho tôi một nồi cá bống khoảng 20 con lớn bằng hai ngón tay, tui rinh nguyên cái nồi cá kho về khách sạn vừa lai rai vừa xem TV, trong vòng 2 tiếng đồng hồ tui ăn hết nồi cá bống kho và quất thêm 10 lon Heineken.

Sau đó leo lên giường và mơ một giấc mơ quái dị.

Hôm nay em mơ gặp bác Hồ
Râu bác dài tóc bác bạc phơ.

Hùng Nam cực