
Bbt. Mùa xuân là mùa khởi đầu của một năm, mùa tràn đầy sức sống, chính bởi vậy, mùa xuân luôn là đề tài gây hứng thú cho những người cầm bút, và nhiều văn thi sĩ. Vua Trần Nhân Tông cũng vậy, bắt gặp cảnh xuân đến, trong lòng nhà vua không khỏi bồi hồi. Mùa Xuân Nhâm Dần, bbt vừa gởi đến bạn đọc bài thơ Xuân Hiểu của Vua Trần Nhân Tông và một vài bài trong số hơn 50 bài thơ dịch bài thơ này của nhà vua, nay bbt xin gởi tiếp bài Xuân Cảnh (Cảnh Xuân) của nhà vua cùng một số bài dịch. (bbt)
“Xuân Cảnh” (Cảnh Xuân) là một bài thơ thất ngôn, tứ tuyệt (7 chữ 4 dòng), chỉ có 28 chữ ngắn gọn nhưng đã diễn tả được một nét đẹp ngoại cảnh, của cuộc sống và sự an nhiên, tự tại của tâm hồn nhà thơ Phật hoàng Trần Nhân Tông.
Xuân Cảnh (Cảnh Xuân)
Nguyên văn – Hán văn
春景
楊柳花深鳥語遲,
畫堂簷影暮雲飛。
客來不問人間事,
共倚欄杆看翠微。
Xuân cảnh
Dương liễu hoa thâm điểu ngữ trì,
Hoạ đường thiềm ảnh mộ vân phi.
Khách lai bất vấn nhân gian sự,
Cộng ỷ lan can khán thuý vi.
Dịch nghĩa
Trong khóm hoa dương liễu rậm, chim hót chậm rãi,
Dưới bóng thềm ngôi nhà chạm vẽ, mây chiều lướt bay.
Khách đến chơi không hỏi việc đời,
Cùng đứng tựa lan can ngắm màu xanh mờ mịt ở chân trời.
Nguồn: Thơ văn Lý Trần (tập II), NXB Khoa học xã hội, 1988
Bản dịch (không rõ tác giả)
Chim kêu hoa liễu nở đầy
Họa đường thềm rợp bóng mây may
Khách vào chẳng bàn chuyện thế sự
Đứng tựa lan can ngắm cảnh trời.
Bản dịch của Gs Nguyễn Huệ Chi
Chim nhẫn nha kêu, liễu trổ dày,
Thềm hoa chiều rợp bóng mây bay.
Khách vào chẳng hỏi chuyện nhân thế,
Cùng tựa lan can nhìn núi mây.
Bản dịch của Hải Hà
Lặng lẽ chim trời hót liễu xanh
Chiều buông mây phủ vẽ thềm tranh
Chẳng ai cùng khách bàn nhân thế
Mãi ngắm màn đêm đứng tựa thành.
Bản dịch của Minh Đức Triều Tâm Ảnh
Chim hót ngập ngừng khóm liễu hoa.
Bóng thềm nhà vẽ mây chiều qua.
Việc đời, khách đến thôi đừng hỏi.
Cùng tựa lan can ngắm biếc xa!
Bản dịch của Lương Trọng Nhàn (1)
Thánh thót chim trời khóm liễu xanh,
Thềm hoa mây lướt vẽ thêm tranh.
Khách vào quên mất nhân gian sự,
Mãi ngắm non sông đứng tựa thành.
Bản dịch của Lương Trọng Nhàn (2)
Chim chậm rãi kêu liễu rậm dày,
Bóng hiên nhà cổ, chiều mây bay.
Khách chơi chẳng hỏi gì nhân thế,
Cùng tựa lan can nhìn trời mây.
Bản dịch của Lương Trọng Nhàn (3)
Chim trời thánh thót liễu xanh,
Thềm hoa mây lướt vẽ tranh nền trời.
Khách vào quên mất sự đời,
Non sông đứng ngắm chân trời thẳm xanh.
Bản dịch của Quách Tấn
Dương liễu đầy hoa,
Dịu dàng chim ca.
Thềm hương ánh nguyệt,
Nhẹ nhàng mây qua.
Khách trần đến chơi,
Hỏi chi việc đời.
Lan can đứng tựa,
Ung dung nhìn trời.
Nguồn: Quách Tấn, Hương vườn cũ, NXB Hội nhà văn, 2007
Bản dịch của Nguyễn Văn Dũng vicar
Chim hót nhặt thưa hoa liễu rậm
Hiên vẽ mây bay bóng chiều thanh
Không hỏi việc đời tân khách lại
Cùng tựa lan can ngắm xa xanh.
Bản dịch của Trương Việt Linh
Thảnh thót oanh kêu, rậm liễu dương
Thềm hoa chiều rợp cánh mây vờn
Chuyện nhân gian chẳng vương lòng khách
Cùng tựa lan can ngắm núi non.
Bản dịch của Đất Văn Lang
Chim hót bên hoa liễu thắm cành
Mây chiều trước mái rợp phòng tranh
Khách vào không hỏi bàn nhân thế
Chỉ tựa hiên nhà ngắm cảnh say.
Bản dịch của Chi Nguyen
Liễu vờn, hoa thắm, chim ca.
Mây chiều bảng lảng, ghé qua thư phòng.
Thế sự, khách chẳng bận lòng.
Xa xăm núi biếc, bên xong ngắm hoài.
Xuân cảnh
Dương liễu hoa thâm điểu ngữ trì,
Hoạ đường thiềm ảnh mộ vân phi.
Khách lai bất vấn nhân gian sự,
Cộng ỷ lan can khán thuý vi.
Cảnh Xuân
Chim hót nhặt khoan trong khóm liễu
Dưới bóng thềm hoa mây chiều bay
Khách đến không hỏi việc đời
Cùng nhau tựa cửa ngắm chơi mây ngàn.
Thích Bản Hoài
Chim trong khóm liễu hót nhẹ nhàng
Thềm nhà ai vẽ mây chiều sang
Khách đến không hỏi nhân gian chuyện
Lan can cùng tựa ngắm mênh mang
Bản dịch của Phan Thành Khương
Đám hoa liễu rậm, chim hót chậm;
Bên mái tranh vàng, mây chiều bay.
Khách đến chẳng hỏi chi chuyện thế,
Chỉ tựa lan can nhìn mê say.
Bản dịch theo Thi viện
Chim kêu hoa liễu nở đầy
Họa đường thềm rợp bóng mây may
Khách vào chẳng bàn chuyện thế sự
Đứng tựa lan can ngắm cảnh trời.
st-net